Interview Annie en Martin Hietbrink bij het donormonument ‘De Klim’ in Naarden.
Annie en Martin, twee rustige Haaksbergenaren, blijken ineens enthousiaste praters als het over orgaandonatie gaat.
Een blik terug in de tijd: het is 2002, de oudste zus van Annie wordt steeds zieker.
Cystenieren, een erfelijke aandoening, waaraan haar moeder eerder op jonge leeftijd is overleden.
Annie twijfelt niet langer en raadpleegt – zonder overleg met haar man of zieke zus – de huisarts om te vragen of zij haar nier aan haar zus kan afstaan. Dat kan. Thuisgekomen vertelt zij Martin van haar gesprek. Zijn reactie: Ik wist dat dit zou gebeuren, de vraag was alleen ‘wanneer’.” Martin weet alles van de ziekte, heeft de moeder van Annie nog korte tijd meegemaakt, en staat volledig achter de beslissing van zijn vrouw.
[Bovendien blijkt later dat de andere zussen van Annie – zij komt uit een gezin van vijf meisjes – ook aan deze aandoening lijden. Uiteindelijk worden ze allemaal getransplanteerd.]
In augustus 2002 is het zover, de transplantatie vindt in het UMCG in Groningen plaats, en Annie knapt snel weer op. Ook met haar zus lijkt het voorspoedig te gaan.
Annie wordt zich daardoor nog bewuster van het belang van transplantatie.
Terwijl zij nog in het ziekenhuis ligt, vraagt ze de transplantatiecoördinator wat zij nog meer kan doen. Deze vertelt haar van de mogelijkheid om voorlichtingen te geven en verwijst haar naar de Stichting Transplantatie Nu! Daar is men erg blij met haar enthousiasme, maar helaas is er op dat moment geen geld voor een gedegen opleiding, essentieel om op verantwoorde wijze voorlichting te geven.
Maar in 2005 komt het er toch van: de cursus start met een spontane presentatie van 10 minuten voor alle deelnemers, nog voordat er een les gegeven is. Doodeng, maar het lukt.
Daarna volgt een korte opleiding en de eerste try-out thuis, voor vrienden en buren.
Na complimenten van de aanwezigen, durft Annie het aan om zelf ‘de boer op te gaan’. Naast de verzoeken die ze van de Stichting Transplantatie Nu! ontvangt, pluist ze diverse stadsgidsen uit en gaat op zoek naar geïnteresseerden. Vrouwenverenigingen, kerkgenootschappen, liefdadigheidsinstellingen, lokale en regionale herfst- en winterfairs... Zelfs de uitvaartbeurs en een open dag van een crematorium blijken een mooie gelegenheid om het onderwerp orgaandonatie onder de aandacht te brengen.
De afgelopen jaren zijn op eigen initiatief ook diverse middelbare scholen benaderd en bezocht. Een groep die weer een heel andere aanpak vraagt. Via de Nederlandse Transplantatie Stichting komen er vanuit die hoek nu ook steeds meer aanvragen binnen.
En overal worden tafels met informatiemateriaal ingericht, zoals: donorregistratieformulieren, folders, actuele informatie of artikelen uit de pers.
Ook gaat altijd een kleine replica van het Nationaal Donor Monument ‘De Klim’ mee, een aansprekende manier om het monument onder de aandacht te brengen.
Maar dit alles zou niet lukken zonder de hulp van steun en toeverlaat Martin. Annie geeft de lezing, Martin verzorgt de techniek vooraf en tijdens de presentatie. En samen rijden ze heen en weer; de afstanden worden ten slotte steeds groter, want in de buurt zijn ze overal al geweest…
Het geven van voorlichtingen geeft Annie heel veel voldoening. De reacties zijn steeds weer anders, maar de waardering die zij krijgt is doorgaans enorm groot. Mensen worden geconfronteerd met een onderwerp waar ze meestal heel weinig vanaf weten. En als Annie dan vooraf iets over haar familie vertelt, wordt het vaak doodstil in de zaal.
Absolute mijlpaal was afgelopen november haar 100ste presentatie (nog los van de scholen) in Epe. Hierop is Annie – terecht – zeer trots.
Door mond tot mondreclame worden Annie en Martin steeds opnieuw gevraagd, maar hun eigen grens is 1x per 14 dagen. Het is goed om ook met andere dingen bezig te zijn.
Het geven van voorlichtingen is puur vrijwilligerswerk. ‘Financieel word je er, ondanks een kleine onkostenvergoeding, niet beter van’ merken zij gekscherend op.
Maar het brengt iets op dat veel waardevoller is dan geld: mensen horen over orgaandonatie en wat het kan betekenen voor getransplanteerden en nabestaanden.
En Annie doet iets waarvan ze nooit had kunnen dromen. Ooit was ze een bescheiden huisvrouw die blij was met complimenten dat ze zo goed ‘Hollands’ sprak. Nu staat ze voor grote groepen mensen en doet haar verhaal en iedereen waardeert het en verstaat haar probleemloos!
Regelmatig laten organisatoren van bijeenkomsten of bezoekers blijken dat zij toch hun waardering voor de presentatie financieel willen uiten. Dan geven Annie en Martin aan dat een gift welkom is en dat ze er een mooie bestemming voor hebben. De giften die op die manier binnenkomen gaan naar de Stichting Nationaal Donor Monument.
Sommige voorlichters geven die donaties aan de Nederlandse Transplantatie Stichting. Dat is echter een overheidinstelling die door het rijk gefinancierd wordt, aldus Annie en Martin. Het Nationaal Donor Monument heeft geen vaste bron van inkomsten en bestaat bovendien enkel uit vrijwilligers. Naar de mening van hen beiden een veel betere en meer logische bestemming!
En wie is de interviewer om dat tegen te spreken…
Yvonne Smeekes, Stichting Nationaal Donor Monument
